🧪 لابراتوار عملی پیشنهادی (با VMware Workstation)

برای اینکه تمرین‌ها دقیقاً شبیه محیط واقعی شود، یک لابراتوار ساده و کاربردی این اجزا را داشته باشد:

• یک MikroTik CHR یا RouterOS مجازی (به‌عنوان روتر اصلی)
• حداقل ۲ کلاینت (Windows/Linux) برای تست DHCP، Proxy و سناریوهای کنترل مصرف
• یک DNS ساده (یا سناریوی Cache-only DNS) برای تمرین Name Resolution
• یک ابزار Syslog مثل Kiwi Syslog Server برای گزارش‌گیری/مانیتورینگ (طبق سرفصل)

هدف: یادگیری «کلیکی» نباشد؛ سیاست‌ها را می‌سازید، ترافیک را می‌بینید (Sniff)، و نتیجه را روی کاربر واقعی تست می‌کنید.

🎓 این دوره مناسب چه کسانی است؟

• ادمین‌هایی که باید DHCP/DNS/Proxy را کنار کنترل ترافیک مدیریت کنند.
• کسانی که با Queue کار کرده‌اند ولی هنوز «چرا بعضی سیاست‌ها جواب نمی‌دهد» برایشان سوال است.
• افرادی که می‌خواهند فیلترینگ و کنترل دسترسی را اصولی‌تر (L7/Content/Policy) پیاده کنند.
• کسانی که می‌خواهند یک شبکه را در برابر حملات رایج مثل Port Scan و برخی DoSها مقاوم‌تر کنند.

📦 پیش‌نیازهای پیشنهادی قبل از شروع دوره

• تسلط روی مباحث پایه TCP/IP (Route، Subnet، DNS، DHCP)
• آشنایی با NAT و فایروال در حد تنظیمات پایه
• پیشنهادی: گذراندن مسیر MTCNA قبل از MTCTCE

نکته: مفاهیم MTCTCE در نسخه‌های جدید RouterOS هم کاربردی است؛ ممکن است بعضی منوها/جزئیات در RouterOS v7 متفاوت باشد، اما منطق Queue، Packet Flow، Marking و Policyها همان چیزی است که در پروژه‌ها به کارتان می‌آید.

🎯 در این دوره چه چیزهایی یاد می‌گیرید؟

1️⃣ DHCP/DNS در نگاه عملیاتی

• تحلیل ارتباط DHCP و راه‌اندازی DHCP Server / Client / Relay
• کار با DHCP Options (مثل Classless Route) و تخصیص درست به کلاینت‌ها
• پیاده‌سازی Cache-only DNS کنار سناریوهای مدیریتی

2️⃣ دیدن ترافیک به جای حدس زدن (Sniff)

• Sniff کردن DHCP و درک واقعی اینکه چه چیزی روی شبکه ردوبدل می‌شود
• عیب‌یابی Optionها و رفتار کلاینت‌ها با مشاهده Packet

3️⃣ Web Proxy و فیلترینگ (واقعی و قابل گزارش)

• راه‌اندازی Web Proxy و آشنایی با اصول Proxy Filtering
• گزارش‌گیری و مانیتورینگ با Syslog (مثل Kiwi)
• Proxy Cache و DNS Web Proxy برای بهینه‌سازی و کنترل

4️⃣ دفاع پایه و Policyهای کاربردی امنیتی

• آشنایی با روش‌های فیلترینگ و ساختار جلوگیری از حملات رایج
• Port Scan Detection، ICMP Attack و قواعد TCP/UDP در سناریوهای واقعی
• آشنایی با FastTrack، Connection Tracking و فیلترینگ Content/L7

5️⃣ Marking و Packet Flow + Queueهای حرفه‌ای

• NAT Actionها (مثل Netmap) و سناریوهای کاربردی
• راه‌اندازی Mangle برای Mark کردن بسته‌ها (در سناریوهای اجرایی)
• RAW Table، UPNP و ساختار Queueها (Simple/HTB/Queue Tree)
• درک Packet Flow و اینکه هر Rule «کجا» اثر می‌گذارد

🧩 چالش‌هایی که در این دوره حل می‌کنید

• چرا DHCP درست Lease می‌دهد ولی بعضی کلاینت‌ها تنظیمات را نمی‌گیرند؟
• چطور Optionهای DHCP (مثل Route) را درست به کلاینت‌ها تزریق کنم؟
• چطور Web Proxy را طوری ببندم که هم کنترل داشته باشد هم گزارش؟
• چرا Queue من «روی کاغذ» درست است ولی در عمل اثر ندارد؟ (Packet Flow)
• چطور فیلترینگ Content/L7 را اصولی‌تر و قابل نگهداری انجام بدهم؟

💼 کاربردهای این دوره در پروژه‌های واقعی

• تقسیم پهنای باند بین واحدها/کاربران و کاهش شکایت‌های «اینترنت کند است»
• بهینه‌سازی مصرف با Proxy/Cache در سناریوهای پرترافیک
• بالا بردن پایداری با سیاست‌های فیلترینگ و کنترل حملات رایج
• کنترل دسترسی و تعریف Policyهای قابل دفاع برای شبکه سازمانی

🧑‍💻 این دوره برای رزومه و موقعیت شغلی چه کمکی می‌کند؟

MTCTCE برای ادمین‌هایی است که می‌خواهند از «کانفیگ‌زن» به «مهندس عملیاتی» تبدیل شوند؛ یعنی بتوانند شبکه را پایدار نگه دارند، سیاست بنویسند، ترافیک را تحلیل کنند و نتیجه را اندازه بگیرند.

• Network Administrator / NOC (کنترل ترافیک و سیاست‌های QoS)
• MikroTik Specialist (Queue Tree/Policy/Filtering/Packet Flow)
• ISP/WISP Engineer (Traffic Control و مانیتورینگ)

🕒 آخرین به‌روزرسانی ارائه‌شده دوره

محتوای دوره به صورت دانلودی ارائه می‌شود و فایل‌های دوره مطابق نسخه‌ای است که در همین صفحه ارائه شده است. نکته مهم این است که مفاهیم MTCTCE (Packet Flow، Queue Tree، Proxy، Policyها) در پروژه‌های امروزی هم کاربردی‌اند.

🔗 دوره‌های مرتبط (پیشنهاد فرزان)

اگر می‌خواهید کنترل ترافیک را کامل‌تر کنید، این دوره‌ها معمولاً کنار MTCTCE خیلی خوب می‌نشینند:

• MikroTik Mangle برای Mark کردن حرفه‌ای و سیاست‌گذاری دقیق
• اشتراک‌گذاری اینترنت و مدیریت کاربران برای سناریوهای User/Hotspot/کنترل دسترسی
• سناریوهای دنیای واقعی میکروتیک برای تمرین پروژه‌ای و ترکیب چند قابلیت

پایین‌تر، بلاک «بعد از این دوره چه بخوانم؟» را گذاشته‌ام تا مسیر ادامه یادگیری را مرتب و لینک‌دار ببینید.