🔥 چرا SCCM برای شبکه‌های واقعی “ضروری” می‌شود؟

اگر شبکه شما شامل Windows Server (2012/2016/2019) و کلاینت‌هایی مثل Windows 7/8/10 باشد، معمولاً این چالش‌ها را دارید:

• نصب نرم‌افزارها روی تعداد زیاد سیستم‌ها به‌شکل دستی و غیر استاندارد
• نبود دید دقیق از وضعیت کلاینت‌ها (چه نرم‌افزارهایی نصب است؟ چه آپدیت‌هایی عقب هستند؟)
• مدیریت سخت و زمان‌بر آپدیت‌ها و Patchها
• نیاز به گزارش‌گیری مدیریتی و امنیتی برای تیم IT و مدیران
• نیاز به مدیریت یکپارچه‌ی دستگاه‌ها، کاربران و اپلیکیشن‌ها

SCCM دقیقاً برای حل همین مشکلات ساخته شده: مدیریت مرکزی، استانداردسازی عملیات، کاهش خطا و افزایش امنیت و کنترل.

🎯 در این دوره دقیقاً چه چیزهایی یاد می‌گیرید؟

هدف این دوره این نیست که فقط “با محیط SCCM آشنا شوید”، بلکه خروجی دوره باید این باشد که بتوانید در یک سناریوی واقعی:

• ساختار SCCM را درست طراحی کنید (Siteها، Roleها و معماری)
• پیش‌نیازهای حیاتی را آماده کنید (AD / SQL / ADK / WSUS / Reporting)
• SCCM را نصب و راه‌اندازی کنید و کنسول را به‌درستی بشناسید
• محدوده شبکه و کلاینت‌ها را تعریف کنید (Boundary / Boundary Group / Discovery)
• مقدمات مدیریت کلاینت‌ها را شروع کنید (Agent، Policy، Reporting، کنترل وضعیت Managed/Unmanaged)

این دوره از پایه شروع می‌کند و قدم‌به‌قدم جلو می‌رود تا شما بتوانید بعداً وارد فازهای پیشرفته‌تر مثل OS Deployment، Software Deployment، Patch Management و Compliance هم شوید.

🧱 Objectها و مفاهیم کلیدی SCCM که باید مثل آب خوردن بلد باشید

یکی از مزیت‌های این دوره این است که شما صرفاً با “منوها” جلو نمی‌روید؛ بلکه با Objectها و منطق SCCM آشنا می‌شوید تا در پروژه واقعی گیج نشوید. مهم‌ترین Objectهایی که در این مسیر یاد می‌گیرید:

1. 1) Site و انواع Site (معماری)

   • Central Administration Site (CAS) برای ساختارهای بزرگ
   • Primary Site برای مدیریت اصلی کلاینت‌ها
   • درک انتخاب درست Site براساس ساختار فیزیکی شبکه و سازمان

2. 2) Site System Role

   Roleها قلب SCCM هستند. شما یاد می‌گیرید:

   • Site System Role چیست و هر Role چه کاربردی دارد
   • چه Roleهایی را کجا نصب کنیم و پیش‌نیاز هرکدام چیست

3. 3) SQL Server و Reporting Services

   چون SCCM شدیداً به دیتابیس وابسته است، یاد می‌گیرید:

   • نصب و آماده‌سازی SQL Server
   • نصب و تنظیم Reporting Service
   • اتصال صحیح SCCM به SQL و آماده‌سازی گزارش‌ها

4. 4) Active Directory Extension و آماده‌سازی ساختار

   برای اینکه SCCM بهتر شبکه را بشناسد و Discover کند:

   • Extend کردن Active Directory
   • آماده‌سازی ساختار AD برای ارتباط استاندارد

5. 5) ADK / WinPE / USMT / Deployment Tools

   برای سناریوهای مرتبط با Deployment و ابزارهای مرتبط:

   • نصب ADK
   • نصب WinPE
   • آشنایی با USMT و Deployment Tools (طبق سناریو دوره)

6. 6) Boundary / Boundary Group / Discovery

   این بخش همان جایی است که SCCM می‌فهمد:

   • “کدام کلاینت‌ها متعلق به کدام محدوده شبکه هستند”
   • چگونه کلاینت‌ها را Discover کند (روش‌های مختلف Discovery)
   • چطور محدوده‌ها را درست تعریف کنیم که بعداً توزیع محتوا و مدیریت به مشکل نخورد

7. 7) SCCM Agent و Client Policy

   در سطح مقدماتی، یاد می‌گیرید:

   • Agent چیست و چرا بدون آن مدیریت واقعی ندارید
   • روش‌های نصب Agent روی کلاینت‌ها
   • مفهوم Policy و اعمال سیاست‌ها برای Nodeهای مختلف

🧪 لابراتوار عملی مورد نیاز دوره (برای تمرین واقعی)

چون SCCM بدون تمرین، صرفاً یک نرم‌افزار پیچیده روی کاغذ می‌ماند، پیشنهاد می‌شود دوره را همراه با یک لابراتوار مجازی جلو ببرید. حداقل سناریوی پیشنهادی برای تمرین:

• یک Domain Controller (Active Directory + DNS)
• یک سرور SCCM (Windows Server 2019)
• یک سرور SQL (در صورت جدا بودن از SCCM Server)
• یک یا چند کلاینت Windows 10 برای تست Discovery و Agent
• بستر مجازی‌سازی (VMware Workstation / Hyper-V)

تمرکز لابراتوار این است که شما دقیقاً همان مفاهیم دوره را روی سناریوی واقعی شبیه‌سازی کنید.

📦 پیش‌نیازهای پیشنهادی قبل از شروع دوره

برای اینکه SCCM واقعاً برای شما قابل استفاده باشد، پیشنهاد می‌شود موارد زیر را بلد باشید (یا حداقل در حد قابل قبول آشنا باشید):

• مفاهیم شبکه و TCP/IP (در حد Network+)
• کار با Windows Server و سرویس‌های پایه مثل:

• Active Directory
• DNS
• درک کلی از نقش‌ها و سرویس‌های ویندوز سرور

• آشنایی مقدماتی با SQL Server (حداقل در حد نصب و اتصال)
• آشنایی با مجازی‌سازی برای ساخت لابراتوار

اگر این پیش‌نیازها را داشته باشید، دوره برای شما روان، قابل فهم و پروژه‌محور جلو می‌رود.

🔍 مقایسه خانواده System Center (SCCM در کنار SCOM و DPM و… کجاست؟)

خیلی‌ها System Center را با یک نرم‌افزار اشتباه می‌گیرند؛ در حالی که System Center یک “خانواده” از ابزارهای مدیریتی است.

Microsoft

در یک نگاه ساده:

• SCCM / Configuration Manager: مدیریت کلاینت‌ها و سرورها (نصب نرم‌افزار، آپدیت، Inventory، Deployment، Policy)
• SCOM: مانیتورینگ زیرساخت و سرویس‌ها (هشدار، Performance، Health Monitoring)
• SCDPM (DPM): بکاپ و بازیابی برای سرورها، اپلیکیشن‌ها و دیتابیس‌ها
• SCVMM: مدیریت زیرساخت مجازی‌سازی (Hyper-V و…)
• SCSM / Orchestrator: ITSM و اتوماسیون فرآیندها (Workflowها و Runbookها)

بنابراین اگر سازمان شما بزرگ است، معمولاً SCCM به‌تنهایی کافی نیست؛ اما اولین قدم جدی برای مدیریت متمرکز کلاینت‌ها معمولاً SCCM است.

🌍 مدارک بین‌المللی و جایگاه متخصص SCCM در بازار کار

مایکروسافت مسیر مدارک کلاسیک مثل MCSA/MCSE را چند سالی است که بازنشسته کرده و تمرکزش را روی مدارک Role-based گذاشته است.

globalknowledge.com

اما مهارت SCCM همچنان در بازار کار (خصوصاً در سازمان‌های بزرگ) بسیار کاربردی است و معمولاً در نقش‌های زیر دیده می‌شود:

• System Administrator / Windows Administrator
• Endpoint Management Administrator
• Desktop Engineer / EUC Specialist
• Infrastructure Engineer

اگر بخواهید مسیر بین‌المللی را حرفه‌ای‌تر ادامه دهید، یکی از مسیرهای نزدیک و امروزی برای نقش Endpoint، مسیر Microsoft 365 Endpoint Administrator (MD-102) است.

Microsoft Learn
+1

(این یعنی شما در کنار SCCM، به سمت مدیریت مدرن‌تر دستگاه‌ها و ترکیب با Intune هم رشد می‌کنید.)

🧩 چالش‌هایی که در این دوره حل می‌کنید

در طول دوره با سناریوهایی روبه‌رو می‌شوید که شبیه پروژه‌های واقعی است، مثل:

• SCCM را نصب می‌کنم ولی به SQL وصل نمی‌شود؛ مشکل کجاست؟
• Discovery انجام می‌دهم اما کلاینت‌ها دیده نمی‌شوند؛ Boundary یا AD مشکل دارد؟
• Agent نصب می‌شود ولی کلاینت Managed نمی‌شود؛ Policy و Roleها درست هستند؟
• Reporting می‌خواهم ولی Reportها بالا نمی‌آیند؛ SSRS و تنظیماتش چه نکاتی دارد؟
• برای شبکه‌ای با چند Site و ساختار فیزیکی متفاوت، چه طراحی بهینه‌ای لازم است؟

💼 کاربردهای این دوره در پروژه‌های واقعی

بعد از این دوره، دانشی که می‌گیرید مستقیم در این پروژه‌ها به کارتان می‌آید:

• راه‌اندازی زیرساخت مدیریت متمرکز کلاینت‌ها در سازمان
• استانداردسازی نصب نرم‌افزارها و آماده‌سازی مسیر Software Deployment
• آماده‌سازی زیرساخت Patch Management و مدیریت آپدیت‌ها
• افزایش دید مدیریتی با Inventory و Reporting
• آماده‌سازی برای تیم‌های SOC/امنیت جهت گزارش‌گیری و کنترل Endpointها

🎯 این دوره مناسب چه کسانی است؟

• ادمین‌های شبکه و ویندوز سرور که در سازمان با تعداد زیاد کلاینت سروکار دارند
• کارشناسان IT/Helpdesk که می‌خواهند از مدیریت دستی فاصله بگیرند و استاندارد شوند
• کسانی که می‌خواهند وارد حوزه Endpoint Management شوند
• علاقه‌مندان به مسیر System Center و ابزارهای سازمانی مایکروسافت

🔗 لینک‌های مرتبط (خانواده System Center)

اگر می‌خواهید مسیر System Center را کامل‌تر کنید، این لینک‌ها به انتخاب دوره بعدی کمک می‌کنند:

🧪 لابراتوار عملی مورد نیاز دوره

پیشنهاد فرزان این است که برای یادگیری کامل، سناریوها را در یک لابراتوار مجازی اجرا کنید تا هم ساختار را دقیق ببینید و هم بعداً در شبکه واقعی با اعتماد به نفس جلو بروید.

• یک سرور برای Domain Controller (Active Directory + DNS)
• یک سرور برای SCCM 2019 (و در صورت نیاز، SQL روی همین سرور یا جدا)
• SQL Server + Reporting Services برای گزارش‌گیری
• WSUS (و دیتابیس WSUS برای اتصال به SQL)
• حداقل ۱ تا ۲ کلاینت ویندوزی برای تست Agent، Policy و Discovery

اگر همین لابراتوار را درست بسازید، اجرای سناریوهای واقعی SCCM برایتان «شفاف و قابل فهم» می‌شود و فقط یک آموزش تئوری نمی‌ماند.

⚖️ مقایسه خانواده System Center: SCCM در کنار SCOM و SCDPM

خانواده System Center چند ابزار دارد که هرکدام یک نیاز متفاوت را در سازمان هدف می‌گیرند. اینجا دقیقاً مشخص می‌کنیم SCCM کجای بازی است:

• SCCM (ConfigMgr): مدیریت متمرکز Endpointها؛ پکیج نرم‌افزار، آپدیت، Inventory و سناریوهای Deploy.
• SCOM: مانیتورینگ زیرساخت، Health/Performance، هشداردهی و افزایش پایداری سرویس‌ها.
• SCDPM: بکاپ‌گیری و بازیابی برای سرورها، کلاینت‌ها و سرویس‌های سازمانی.

اگر هدف شما «مدیریت کلاینت‌ها و انتشار نرم‌افزار/آپدیت» است، SCCM انتخاب درست است. اگر «پایش و هشداردهی» می‌خواهید، SCOM. و اگر «Backup/Recovery» اولویت شماست، SCDPM.