نقشه راه متخصص لینوکس – از Linux Essentials تا امنیت، DevOps و دیتاسنتر
لینوکس ستون فقرات سرورها، دیتاسنترها، سرویسهای ابری، ابزارهای DevOps و دنیای امنیت است. اگر میخواهی بهعنوان Linux System Administrator، DevOps Engineer یا متخصص امنیت لینوکس وارد بازار کار شوی، نیاز به یک نقشه راه منظم، استاندارد و مرحلهبهمرحله داری؛ نه چند دوره پراکنده.
در «مدیر شبکه»، این مسیر با ترکیبی از دورههای تکمحصولی و پکیج ویژه لینوکس (۳۶ دوره آموزش فارسی) طراحی شده تا از سطح مبتدی، تو را به سطح مهندس لینوکس در مقیاس Enterprise برساند.
از یک کاربر معمولی لینوکس
تا مهندس لینوکس در سطح دیتاسنتر و Enterprise.
- 🎯 مناسب علاقهمندان شغل Linux Admin / DevOps / Security
- 📚 منطبق بر مدارک LPIC-1، LPIC-2، LPIC-3 و Linux+
- 💼 آمادهسازی برای پروژههای واقعی و مصاحبههای تخصصی
مرحله ۱: شروع با Linux Essentials و اوبونتو – پایه ورود به دنیای لینوکس 🐧
اگر کاملاً تازهکار هستی، این مرحله بهترین نقطه ورود تو به دنیای لینوکس است. هدف این است که درک کنی «لینوکس چیست، چگونه کار میکند و چطور باید با آن زندگی کنی».
۱.۱ لینوکس ضروری و پایه – Linux Essentials
در این بخش، با مفاهیم پایهای لینوکس و دنیای Open Source آشنا میشوی و کار با شِل و محیط خط فرمان برایت عادی میشود.
- آشنایی با مفاهیم Open Source و خانواده سیستمعاملهای لینوکسی
- شناخت ساختار فایلسیستم، دایرکتوریها و Permissionها
- کار با ترمینال، دستورات اولیه، مدیریت فایل و دایرکتوری
- مدیریت کاربران، گروهها و سطح دسترسیها در حد پایه
۱.۲ اوبونتو در عمل – Ubuntu Desktop & Server
اوبونتو یکی از محبوبترین توزیعهای لینوکس در دسکتاپ و سرور است. با این دورهها، کار واقعی با لینوکس برایت ملموس میشود.
- نصب و راهاندازی Ubuntu 22.04، 23.04 و 25.10
- مدیریت پکیجها، آپدیتها و مخازن (APT)
- تنظیمات شبکه، SSH، سرویسهای پایه و مدیریت سرویسها
- کار با Ubuntu بهعنوان یک سیستمعامل روزمره و سرور آزمایشی
۱.۳ استانداردسازی مسیر – CompTIA Linux+
برای اینکه دیدت به لینوکس فقط محدود به یک توزیع نشود، دوره +CompTIA Linux کمک میکند مبانی را از نگاه یک مدرک بینالمللی مرور کنی.
- مرور ساختار کلی سیستمعامل لینوکس در دنیای استانداردهای CompTIA
- مدیریت کاربر، فرآیند، سرویس، شبکه و امنیت در سطح عمومی
- آمادگی برای ادامه مسیر LPIC-1 و دورههای تخصصیتر
مرحله ۲ و ۳: LPIC-1 و LPIC-2 – هسته اصلی مهارت Linux Admin ⚙️
از اینجا به بعد، وارد دنیای حرفهای مدیریت سرورهای لینوکسی میشوی. LPIC-1 و LPIC-2 تو را از یک کاربر لینوکس به یک Linux System Administrator در سطح سازمانی تبدیل میکنند.
۲.۱ LPIC-1 – مدیر سیستم پایه
تمرکز LPIC-1 روی مدیریت پایه سیستمعامل است؛ از نصب و پیکربندی تا مدیریت کاربران و سرویسها.
- نصب و مدیریت توزیعهای متداول (Debian/Ubuntu، CentOS/Red Hat)
- مدیریت کاربران، گروهها، Permissionها و مالکیت فایلها
- مدیریت سرویسها، فرآیندها، لاگها و منابع سیستم
- تنظیمات شبکه، SSH، سرویسهای ساده و ابزارهای خط فرمان
۳.۱ LPIC-2 – مدیریت شبکه و سرویسهای پیشرفته
LPIC-2 تو را به سطح یک مدیر سیستم حرفهای در شبکههای سازمانی میرساند؛ جایی که با سرویسهای حیاتی کار میکنی.
- پیادهسازی DNS، DHCP، Web Server، File Server و سرویسهای شبکه
- طراحی و مدیریت زیرساخت شبکه در محیطهای مبتنی بر لینوکس
- امنیت اولیه سرویسها، مانیتورینگ و عیبیابی پیشرفته
- کار با چند سرور، چند سرویس و مدیریت سناریوهای واقعی
نقشهای شغلی بعد از LPIC-1 و LPIC-2
بعد از تکمیل این دو سطح، میتوانی برای نقشهای زیر در بازار کار آماده شوی:
- Linux System Administrator / Linux Server Administrator
- Infrastructure / Datacenter Admin مبتنی بر لینوکس
- Web / Hosting Server Admin (Apache / NGINX / Mail Server)
- DevOps Junior با تمرکز روی سرورهای لینوکسی
مرحله ۴ و ۵: LPIC-3 و توزیعهای Enterprise – حرکت به سطح دیتاسنتر 🌐
این مرحله مخصوص کسانی است که میخواهند در سطح دیتاسنتر، هاستینگ، ISPها و سازمانهای بزرگ کار کنند و مسئولیت سرورهای حیاتی را بر عهده بگیرند.
۴.۱ LPIC-3 – سطح Enterprise و High Availability
در LPIC-3 با مفاهیم پیشرفتهتری مثل High Availability، Clustering، مجازیسازی و امنیت عمیق سروکار داری.
- پیادهسازی زیرساختهای HA، Clustering و Load Balancing
- امنیت پیشرفته، کنترل دسترسی، Audit و Hardening در سطح Enterprise
- طراحی ساختار سرورها در دیتاسنتر و محیطهای بزرگ
- کار با Mixed Environments و ادغام لینوکس با سایر سیستمعاملها
۵.۱ تسلط روی توزیعهای مهم: CentOS، Red Hat، openSUSE، FreeBSD
یک متخصص لینوکس واقعی فقط یک توزیع بلد نیست؛ باید با فضای Enterprise در توزیعهای مختلف راحت باشد.
- آموزش سناریویی Linux CentOS 8 برای سرورهای سازمانی
- آموزش سناریویی Linux Red Hat 8 برای محیطهای Enterprise مبتنی بر RHEL
- آموزش سناریویی Linux openSUSE 15 برای محیطهای خاص و تخصصی
- آموزش Unix FreeBSD برای کار با سرویسدهندهها و زیرساختهای خاص
مرحله ۶: اسکریپتنویسی، Automation و DevOps روی لینوکس ⚙️
در دنیای امروز، بدون اتوماسیون نمیتوانی یک Linux Admin حرفهای یا DevOps Engineer باشی. این مرحله ویژه تبدیل شدن به automation-oriented Linux Engineer است.
۶.۱ اسکریپتنویسی با Bash و Shell Scripting
اسکریپتنویسی قلب اتوماسیون در لینوکس است؛ از بکاپ تا مانیتورینگ و کارهای روزمره.
- نوشتن اسکریپتهای Bash برای کارهای تکراری و زمانبر
- اتوماسیون بکاپ، مدیریت لاگها، Cleanup و گزارشگیری
- ساخت ابزارهای داخلی برای تیم زیرساخت و Ops
۶.۲ سرویسهای وب، DevOps و سرویسدهی کاربردی
در این مسیر، لینوکس تبدیل به بستر اجرای سرویسهای حیاتی و ابزارهای DevOps میشود.
- راهاندازی Apache و NGINX روی Ubuntu و CentOS
- پیادهسازی Mail Server با Postfix و Zimbra
- راهاندازی VPN و تونلسازی روی لینوکس
- کار با Ansible و Docker در محیط لینوکسی
مرحله ۷: امنیت و تست نفوذ – Linux Security & PenTest 🔐
اگر هدفت ورود به دنیای امنیت شبکه، تست نفوذ و هک قانونمند است، این مرحله روی لینوکس برایت حیاتی است.
۷.۱ امنیت و سختسازی لینوکس (Linux Hardening)
قبل از اینکه حملهگر شوی، باید بتوانی سیستم را امن کنی؛ این بخش مخصوص Hardening و Secure کردن سرورهای لینوکسی است.
- امنسازی سرویسها، کاربران، SSH و ساختار سیستمعامل
- راهاندازی و پیکربندی فایروالهای IPTables، IPFire و CSF
- آشنایی با Security Onion برای مانیتورینگ امنیتی
- پیادهسازی سیاستهای امنیتی و کنترل دسترسیها
۷.۲ تست نفوذ، Kali Linux و Linux for Hackers
در این مرحله لینوکس را از زاویه تست نفوذ و حملههای قانونمند میبینی؛ مناسب کسانی که میخواهند وارد Cyber Security شوند.
- کار با Kali Linux (نسخههای 2019 تا 2023.2) و ابزارهای تست نفوذ
- آشنایی با BlackArch Linux بهعنوان یک توزیع تخصصی امنیتی
- یادگیری لینوکس از نگاه یک هکر قانونی – Linux Essentials for Hackers
- تمرین سناریوهای PenTest با Linux Penetration Testing 2021
مرحله ۸: سناریوهای واقعی، آزمون و ورود به بازار کار 💼
در این مرحله، دانش تئوری تو تبدیل به مهارت عملی و قابل ارائه در رزومه میشود. سناریوهای واقعی، تمرین آزمون و آمادهسازی برای مصاحبههای شغلی لینوکسی.
سناریوهای دنیای واقعی
- سناریوهای دنیای واقعی Linux LPIC-1 (2022)
- سناریوهای دنیای واقعی Linux LPIC-2 (2022)
- سناریوهای دنیای واقعی Linux LPIC-3 (2022)
- طراحی و پیادهسازی سناریوهای عملی در محیط LAB و مجازیسازی
آمادگی آزمونهای بینالمللی
- تشریح سوالات آزمون بینالمللی Linux LPIC-1 (2021)
- تشریح سوالات آزمون بینالمللی Linux LPIC-2 (2021)
- مرور نکات کلیدی و تلههای متداول در آزمونها
- آمادگی برای مصاحبههای مبتنیبر Case و سناریو
ورود به بازار کار لینوکس
- ساخت رزومه تخصصی برای Linux Admin / DevOps / Security
- ارائه سناریوها، LABها و نمونهکار به عنوان Portfolio
- انتخاب گرایش: Admin، DevOps، Security یا Hosting/Datacenter
- طراحی نقشه راه شخصی بر اساس زمان، هدف و علاقه